Przejdź do zawartości

Referendum w Irlandii w maju 2018 roku

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Referendum w Irlandii w maju 2018 roku – referendum w Irlandii, które odbyło się 25 maja 2018 roku. Referendum dotyczyło uchylenia 8. poprawki do Konstytucji Irlandii, przyjętej na podstawie wyników referendum z 7 września 1983, a wprowadzającej zakaz wykonywania aborcji.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

W 1992 roku rozpoczęto kampanię, której celem było uchylenie 8. poprawki. Kampania była efektem sprawy Attorney General v. X, dotyczącej zgwałcenia 14-letniej dziewczyny[1]. W tym samym roku odbyło się również kolejne referendum, podczas którego zaproponowano trzy kolejne poprawki, nowelizujące aktualne zapisy konstytucji. Wprowadzone poprawki 13. i 14. (12. nie została przyjęta) ustanowiły prawo do aborcji Irlandek w sytuacji zaistnienia ryzyka śmierci kobiety, w tym zagrożenia samobójstwem oraz możliwość zdobywania wiedzy na temat aborcji i prawo do swobodnej podróży celem wykonywania zabiegów poza granicami kraju[2].

Przez kolejne lata kampania na rzecz uchylenia 8. poprawki ucichła do momentu sprawy śmierci Savity Halappanavar[3] w październiku 2012 roku[4]. W tym samym roku założono organizację Abortion Rights Campain[5], która w okresie do 2016 utworzyła koalicję z podobnymi grupami pro-choice. Organizacja ta jest wspierana przez wielu naukowców i lekarzy[6] oraz przez niektóre partie polityczne (Anti-Austerity Alliance–People Before Profit, Socjaldemokraci, Independents 4 Change)[7].

Podczas wyborów w 2016 roku część partii biorących udział w kampanii wyborczej (Partii Pracy, Partia Zielonych, Sinn Féin, Partia Robotnicza) zobowiązywała się do ogłoszenia nowego referendum, którego celem miałoby być uchylenie ósmej poprawki[7]. W lipcu tego samego roku Minister Zdrowia Irlandii Simon Harris (Fine Gael) również poparł rozpisanie nowego referendum[8].

W styczniu 2018 r. premier Irlandii Leo Varadkar zapowiedział przeprowadzenie referendum pod koniec maja tego samego roku[9].

Kampania

[edytuj | edytuj kod]
Plakaty kampanii w Dublinie

W oficjalnych sondażach przedreferendalnych (m.in. dla The Sunday Times, Irish Daily Mail, The Irish Times) przeprowadzanych od początku grudnia 2017 do maja 2018 większość uczestników badań opowiadała się za uchyleniem tej poprawki (średnia przewaga głosów „za” wahała się w granicach 19–36%)[10][11][12][13].

21 kwietnia Leo Varadkar uruchomił kampanię „Vote Yes” dla wspierających poprawkę członków partii[14]. Zarówno partia Fine Gael, jak i Fianna Fáil, nie zajęły formalnego stanowiska wobec poprawki, tym samym zezwalając swoim TD na dowolność w głosowaniu[15].

8 maja 2018, ze względu na kontrowersje związane z pochodzeniem, liczbą, treścią i celowością reklam w mediach społecznościowych, Facebook zablokował reklamy umieszczane przez zagraniczne podmioty, z których większość znajdowała się w Stanach Zjednoczonych i ograniczył je do reklam umieszczanych jedynie przez irlandzkie organizacje[16]. 10 maja również Google usunął wszystkie reklamy dotyczące referendum ze swojej platformy reklamowej oraz z serwisu YouTube, powołując się na obawy wobec uczciwości przyszłego referendum[17].

Wyniki

[edytuj | edytuj kod]

66,40% głosujących w referendum opowiedziało się za uchyleniem ósmej poprawki do Konstytucji Irlandii. Frekwencja wyniosła 64,13%.

Głosy Liczba głosów[18] %
Tak 1 429 981 66,40%
Nie 723 632 33,60%
Głosy puste/nieważne 6 042 0,28%
Razem 2 159 655 100%
Frekwencja 64,13%
Wyniki według okręgów wyborczych[19]
Okręg wyborczy Wyborcy Frekwencja Głosy Odsetek głosów
Tak Nie Tak Nie
Carlow–Kilkenny 112 704 61,99% 44 211 25 418 63,50% 36,50%
Cavan–Monaghan 91 602 63,39% 32 115 25 789 55,46% 44,54%
Clare 83 225 64,37% 34 328 19 079 64,28% 35,72%
Cork East 85 643 63,80% 34,941 19 550 64,12% 35,88%
Cork North-Central 84 412 62,45% 33 639 18 908 64,02% 35,98%
Cork North-West 68,830 65,93% 45 248 27 194 60,10% 39,90%
Cork South-Central 87 524 66,73% 40 071 18,138 68,84% 31,16%
Cork South-West 60 356 67,35% 26 147 14,387 64,51% 35,49%
Donegal 118 901 57,06% 32 559 35 091 48,13% 51,87%
Dublin Bay North 108 209 71,60% 57 754 19 573 74,69% 25,31%
Dublin Bay South 78 892 54,94% 33 919 9 928 78,49% 21,51%
Dublin Central 48 002 51,52% 18 863 5 790 76,51% 23,49%
Dublin Fingal 95 926 70,39% 51 840 15 523 76,96% 23,04%
Dublin Mid-West 71 558 67,30% 35 192 12 838 73,27% 26,73%
Dublin North-West 62 270 62,76% 28 477 10 489 73,08% 26,92%
Dublin Rathdown 64 887 70,11% 34 529 10 845 76,10% 23,90%
Dublin South-Central 76 914 59,60% 34 201 11 530 74,79% 25,21%
Dublin South-West 106 588 68,58% 54 642 18 301 74,91% 25,09%
Dublin West 67 138 67,77% 33 595 11 794 74,02% 25,98%
Dún Laoghaire 95 372 68,52% 50 243 14 953 77,06% 22,94%
Galway East 69 631 63,47% 26 525 17 546 60,19% 39,81%
Galway West 107 726 59,90% 42 422 21 906 65,95% 34,05%
Kerry 111 108 62,41% 40 285 28 851 58,27% 41,73%
Kildare North 85 587 63,76% 40 058 14 399 73,56% 26,44%
Kildare South 63 190 61,34% 27 307 11 339 70,66% 29,34%
Laois 63 860 62,01% 24 232 15 264 61,35% 38,65%
Limerick City 77 836 62,01% 32 169 15 941 66,87% 33,13%
Limerick County 67 592 62,45% 24 448 17 644 58,08% 41,92%
Longford–Westmeath 89 665 59,30% 30 876 22 113 58,27% 41,73%
Louth 106 184 65,89% 46 429 23 333 66,55% 33,45%
Mayo 91 377 62,09% 32 287 24 287 57,07% 42,93%
Meath East 67 755 65,61% 30 686 13 652 69,21% 30,79%
Meath West 65 651 62,94% 26 343 14 850 63,95% 36,05%
Offaly 66 120 64,71% 24 781 17 908 58,05% 41,95%
Roscommon–Galway 63 158 65,70% 23 677 17 709 57,21% 42,79%
Sligo–Leitrim 95 954 61,08% 34 685 23 730 59,38% 40,62%
Tipperary 113 546 63,84% 42 731 29 516 59,15% 40,85%
Waterford 83 107 64,30% 37 016 16 296 69,43% 30,57%
Wexford 110 494 66,27% 49 934 23 069 68,40% 31,60%
Wicklow 99 062 74,48% 54 629 18 931 74,26% 25,74%
Razem 3 367 556 64,13% 1 429 981 723 632 66,40% 33,60%

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Important Judgments. supremecourt.ie. Cytat: plik rtf, poz. 22, rok 1992, Attorney General -v- X (ang.).
  2. Summary of Referendums. Constitutional Referendums 1937-2009. electionsireland.org. Cytat: 12th, 13th & 14th Amendments 1992: Right to Life, Travel, Information (ang.).
  3. Jej historia wstrząsnęła Irlandią. Kim była Savita?.
  4. Irlandia: Ustawa dopuszczająca aborcję weszła w życie. gazeta.pl, 1 stycznia 2014. (ang.).
  5. Welcome to the Abortion Rights Campaign website. abortionrightscampaign.ie. (ang.).
  6. Aine McMahon: Irish doctors call for decriminalisation of abortion. irishtimes.com, 20 listopada 2015. (ang.).
  7. a b Louise Clancy: Political Issues on Abortion Reform. campus.ie, 4 sierpnia 2015. [dostęp 2018-05-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (22 września 2017)]. (ang.).
  8. Elaine Power: Simon Harris wants a referendum on repealing the 8th. newstalk.com, 30 czerwca 2016. (ang.).
  9. Referendum w sprawie liberalizacji aborcji już w maju. Premier Irlandii: obecne prawo jest zbyt restrykcyjne. [w:] Gazeta Wyborcza [on-line]. Agora SA, 2018-01-30.
  10. Kevin Cunningham, Poll indicates significant support for change to constitution in relation to abortion [online], irelandthinks.ie, 29 grudnia 2017 (ang.).
  11. Yes support falls and No side gains in new abortion poll [online], extra.ie, 28 kwietnia 2018 (ang.).
  12. Pat Leahy, ‘Irish Times’ poll: Public favour repeal of Eighth despite slip in support [online], irishtimes.com, 20 kwietnia 2018 (ang.).
  13. General Election. Opinion Poll. [online], redcresearch.ie, styczeń 2018 [dostęp 2018-05-03] [zarchiwizowane z adresu 2018-02-05] (ang.).
  14. Sarah Bardon, Taoiseach to launch campaign for pro-repeal FG members [online], irishtimes.com, 17 kwietnia 2018 (ang.).
  15. Fiach Kelly, SF unlikely to update abortion stance before referendum [online], irishtimes.com, 8 marca 2018 (ang.).
  16. Marie O'Halloran, Taoiseach welcomes move by Google, Facebook on referendum ads [online], irishtimes.com, 9 maja 2018 (ang.).
  17. Will Goodbody, Google to ban ads related to referendum on Eighth Amendment [online], rte.ie, 9 maja 2018 (ang.).
  18. Referendum on the Thirty-sixth Amendment of the Constitution Bill 2018.. referendum.ie. [dostęp 2018-05-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (28 maja 2018)]. (ang.).
  19. Komisja Referendalna: Thirty-sixth Amendment of the Constitution Bill 2018 (Detailed Results). [dostęp 2018-05-26].